Kompanzasyon Kontaktörü

Kontaktörlerin çalışma prensibi ile benzerlik gösteren kompanzasyon kontaktörü bobinin enerjilenmesi ve kontakların konum değiştirmesi ile faaliyete geçer. Blok kontaktörler ile çalışma prensibi olarak benzese de teknik ve yapısal olarak farklılıklara sahip olan bu kontaktör çeşidi, kondansatör gruplarının anahtarlanmasında kullanılır. Kondansatör grupları devreye girdiği zaman motorlardaki başlangıç sistemi gibi akım çekimi söz konusu olur. Darbe akımı denilen bu çekimin ortaya çıkma nedenleri çeşitlilik gösterir.

Darbe Akımları

Kontaktörlerin içerisinde yer alan darbe akımlarının ortaya çıkma nedenleri;

  • Trafonun gücü ve kısa devre gerilimi
  • Ağ endüktansları
  • Güç faktörüne bağlı düzeltme tipi

Sistemde mevcut olan harmonikler şeklinde sıralanabilir. Kompanzasyon kontaktörü içerisinde darbe akımlarının ortaya çıkması, diğer devre elemanlarının üzerinde mekantik stres oluşumuna yol açar. Sistemdeki tüm elemanların çalışma ömrünü azaltan darbe akımları, kontaktörün içerisindeki kontaklara da zarar verir. Normal bir kontaktörün bu darbelere dayanamamaları sonucunda kompanzasyon kontaktörleri üretilmiştir.

Kompanzasyon Kontaktörü

Kompanzasyon Kontaktörünün Çalışma Prensibi

Fabrika montajlı olarak üretilen deşarj dirençleri kompanzasyon kontaktörü içerisindeki tüm sistemlerin çalışma prensibini anlatır. İlk devreye girma esnasında yük anlık olarak kontaktörün ana kontakları üzerine verilmez. Nominal akım değerinin 200 katına kadar çıkabilme özelliğine sahip olan başlangıç akımları ilk önce deşarj dirençleri tarafından süzülür. Süzme işlemi bittikten sonra nominal akım kontaktörün içerisindeki ana kontakların üzerine alınır. Deşarj direncinin bu sistemde kullanılması;

  • Başlangıçta oluşan ani pik geriliminin emilmesi
  • Başlangıç akımının süzülmesi
  • Kontaktörün ve kondansatörün korunması gibi avantajlar sağlar.

Kompanzasyon Kontaktörünün Seçimi

Kondaktör seçimi kurulumu yapılacak olan sistem için oldukça önemlidir ve seçim esnasında bazı hususlara dikkat edilmelidir. Kompanzasyon kondaktörü seçilirken kondansatörlerin kVAR değerleri ile beraber nominal çalışma gerilim değerlerinin göz önünde bulundurulması gerekir. Bobin besleme gerilim değerleri de bu bağlamda oldukça önemlidir. Seçim esnasında ortam sıcaklıklarının da ortalama değerlerine dikkat edilmelidir. Kompanzasyon kontaktörleri çok fazla anahtarlama işlemi yapacaklarından ötürü, elektriksel ve mekanik ömürlerine bakılmasında fayda vardır. Aynı zamanda bir saatte yapabileceği aç-kapa döngüsü kapasitesi de önemli bir husustur. Kompanzasyon kontaktörüne proje ihtiyacı doğrultusunda yardımcı bir kontak eklemesi yapılabilir.

Bir önceki yazımız olan Kompanzasyon Kontaktörü Çalışma Prensibi başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

İçindekiler

] }